विद्युतधारेचे परिणाम

विद्युतपरिपथामध्ये ऊर्जेचे स्थानांतरण

views

2:14
विद्युतपरिपथामध्ये ऊर्जेचे स्थानांतरण कसे होते हे पाहण्यासाठी एक प्रयोग करू. प्रयोगासाठी लागणारे साहित्य: जोडणीच्या तारा, विद्युतघट, विद्युतरोध, अॅमीटर, व्होल्टमीटर, प्लगकळ इत्यादी. कृती: प्रथम योग्य त्या मूल्यांचे घटक घेऊन परिपथ जोडा. नंतर परिपथामधील विद्युतधारा (I) मोजा, विद्युतरोधाच्या दोन टोकांमधील म्हणजेच A व B यांमधील विभवांतर (VAB) मोजा. यावरून लक्षात येते की A येथील विभव हे B येथील विभवापेक्षा जास्त आहे. कारण A हा बिंदूच्या विद्युतघटाच्या धन टोकाला आहे, तर B हा बिंदू विद्युतघटाच्या ऋण टोकाला जोडलेला आहे. जर Q इतका विद्युतप्रभार A पासून B कडे गेला तर, या विद्युतप्रभारावर A पासून B पर्यंत जाताना (VAB Q) विभवांतर AB × विद्युतप्रभार Q इतके कार्य झाले. ऊर्जेचा स्रोत तर घट आहे मग हे कार्य करायला ऊर्जा कोठून आली? तर मुलांनो, घटाने ही ऊर्जा विद्युतप्रभारामार्फत विद्युतरोधाला दिली, जेथे कार्य (VAB Q) विभवांतर AB × विद्युतप्रभार Q घडले. Q हा विद्युतप्रभार t या वेळेत A पासून B कडे गेला. म्हणजेच हे कार्य जर t या वेळेत घडले तर त्यावेळेत (VAB Q) विभवांतर AB × विद्युतप्रभार Q इतकी ऊर्जा विद्युतरोधाला दिली गेली. नंतर ही विद्युतऊर्जा विद्युतरोधाला मिळते व तिचे रूपांतर उष्णता ऊर्जेत होते आणि विद्युतरोधाचे तापमान वाढते.